Polscy awangardziści w Galerii Dobrej Sztuki

Od 14 maja Galeria Dobrej Sztuki zaprasza na wystawę twórców zarówno I – jeszcze przedwojennej – jak i II Grupy Krakowskiej. Ich postawę łączyły swoboda, indywidualizm, zamiłowanie do nowości kosztem tradycji, czerpanie ze świeżych zachodnich trendów - informuje Biuro Prasowe Urzędu Miasta.

W 20-leciu międzywojennym miały swój początek liczne awangardowe działania w sztuce polskiej. Powstało wtedy wiele ruchów artystycznych zrywających z dotychczasowym naśladownictwem natury. Jedną z takich grup była I Grupa Krakowska, która kontynuowała działalność także po II wojnie światowej – jako II Grupa Krakowska.

Od końca lat 20. XX wieku grupa studentów z krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych, powiązana z lewicowymi prądami politycznymi, sprzeciwiała się obowiązującym podziałom społecznym oraz tradycjonalistycznej sztuce ciągle mocno trzymającej się na uczelni. Ich sprzeciw wzbudzało też ograniczenie niezależności szkół wyższych, a zarazem uprawianej na nich twórczości. Łączyła zaś chęć zmiany i podążania za najnowocześniejszymi prądami w sztuce, choć brakowało im spójnego programu artystycznego. Twórczość członków tej grupy – I Grupy Krakowskiej – była bardzo zróżnicowana, a wpływały na nią ekspresjonizm, kubizm, futuryzm, surrealizm czy abstrakcja.

O ile I Grupa Krakowska istniała oficjalnie tylko przez cztery lata (1933–1937), tak  II Grupa Krakowska... nigdy oficjalnie nie przestała istnieć. Była wypadkową Grupy Młodych Plastyków (1945–1956) oraz Podziemnego Teatru Niezależnego (Eksperymentalnego) Tadeusza Kantora. Powstała w 1957 r., gdy socrealizm przestał być jedyną słuszną doktryną i ponownie można było tworzyć swobodniej, bez odgórnie narzuconego propagandowego zamysłu. Artyści znowu mogli być indywidualistami czerpiącymi inspiracje ze sztuki zachodniej i poszukującymi na jej bazie swoich własnych środków wyrazu.

Na wystawie w Galerii Dobrej Sztuki (al. NMP 47) od 14 maja zobaczymy akwarele, grafiki i rysunki wybranych członkiń i członków krakowskiego ugrupowania, czyli postaci takich jak: Maria Jarema (1908–1958), Janina Kraupe-Świderska (1921–2016), Aleksander (Sasza) Blonder (1909–1949), Tadeusz Kantor (1915–1990), Alfred Lenica (1899–1977), Adam Marczyński (1908–1985), Kazimierz Mikulski (1918–1998), Jan Tarasin (1926–2006) i Jonasz Stern (1904–1988), pochodzące ze zbiorów Muzeum Częstochowskiego, wykonane w większości na podłożu papierowym.

Prace te – z lat 1934–1989 – stanowią uzupełnienie narracji wystawy stałej Sztuka Polska XIX i XX wieku, na której można oglądać pozostałe dzieła Grupy Krakowskiej. 

Tekst ilustruje grafika z FB Muzeum Częstochowskiego