ZUS skontrolował chorych na zwolnieniu

Zakład Ubezpieczeń Społecznych coraz skuteczniej wychwytuje nieprawidłowości co do wystawiania i korzystania ze zwolnień lekarskich. Jak pokazują dane z pierwszego kwartału tego roku w niektórych oddziałach w województwie śląskim niemal co druga skontrolowana osoba na chorobowym wykorzystywała zwolnienie lekarskie niezgodnie z jego celem. W wyniku kontroli prawidłowości orzekania i wykorzystywania zwolnień lekarskich kwota cofniętych i wstrzymanych zasiłków chorobowych w województwie przekroczyła 1,1 mln zł. 

Zakład Ubezpieczeń Społecznych ma ustawowy obowiązek kontrolowania zwolnień lekarskich. Przeprowadza zarówno kontrole wykorzystania zwolnień lekarskich, jak i prawidłowości orzekania o czasowej niezdolności do pracy. W pierwszym przypadku polega to na sprawdzeniu, czy osoba korzystająca ze zwolnienia nie świadczy pracy lub nie wykonuje innych czynności niezgodnych z zaleceniami lekarza i mogących utrudnić powrót do zdrowia. Jeżeli tak jest, ZUS wstrzymuje wypłatę świadczenia, a jeżeli zostało już wypłacone, nakazuje jego zwrot. Natomiast w przypadku kontroli prawidłowości orzekania to lekarze orzecznicy ZUS weryfikują, czy osoba na zwolnieniu lekarskim nadal jest chora i niezbędna jest kontynuacja zwolnienia, czy też należy je skrócić. 

W pierwszym kwartale tego roku kwota wstrzymanych i cofniętych zasiłków w całym kraju wyniosła 6,8 mln zł. 

* Na chorobowym pracują, remontują, imprezują 

– Niestety, wciąż są osoby, które korzystają ze zwolnienia lekarskiego niezgodnie z jego celem, zatrudniając się u innego pracodawcy, remontując mieszkanie, porządkując ogródek, czy też pomimo zwolnienia wykonują pracę w swojej firmie – mówi Beata Kopczyńska, regionalna rzeczniczka prasowa ZUS w województwie śląskim. 

Niezwykle pomocne w prewencji co do  wykorzystywania świadczeń chorobowych są, wprowadzone powszechnie w całym kraju w grudniu 2018 r., elektroniczne zwolnienia lekarskie. Pozwalają na bieżąco weryfikować wpływające zaświadczenia oraz reagować na nieprawidłowości. Duża pomoc w zakresie wykrywania nieprawidłowości jest ze strony samych klientów ZUS, którzy nie zgadzają się na oszukiwanie systemu, jak również ich samych, bo za nieobecnych muszą wykonywać pracę. Stąd też informują ZUS o niewłaściwym wykorzystaniu zwolnienia lekarskiego przez swoich współpracowników, sąsiadów, a nawet członków rodziny, przesyłając do ZUS szczegółowe informacje dotyczącego „chorego”, niekiedy z pełną dokumentacją,  co ich znajomi robią na zwolnieniu lekarskim.

* Kwota cofniętych zasiłków z terenu Oddziału ZUS  w Rybniku najwyższa w kraju

W konsekwencji kontroli wykorzystywania zwolnień lekarskich 400 mieszkańców województwa śląskiego musi zwrócić zasiłki chorobowe na kwotę przekraczającą 714 tys. zł. Niechlubny rekord w kraju  co do kwoty cofniętych zasiłków przypadł „chorym” poddanym kontroli przez rybnicki ZUS. Z tego terenu 181 osób nieprawidłowo wykorzystujących chorobowe musi zwrócić swój zasiłek, a łączna kwota zwrotu to 335 tys. zł. Z terenu działalności Oddziału ZUS w Bielsku-Białej – nieprawidłowo wykorzystywało zwolnienie lekarskie 12 osób, kwota cofniętych zasiłków wynosi blisko 30 tys. Natomiast niemalże co drugi skontrolowany chory przez kontrolerów z chorzowskiego ZUS nieprawidłowo wykorzystywał chorobowe. Na 85 osób skontrolowanych 39 będzie musiało zwrócić chorobowe w łącznej wysokości 82,7 tys. zł. Z terenu częstochowskiego ZUS cofnięto zasiłek 45 osobom na kwotę 51 tys. zł. Z terenu Zagłębia skontrolowano 139 osób, z czego 45 osób musi zwrócić zasiłek na łączną sumę 45,3 tys. zł. W zabrzańskim ZUS-ie na 90 osób skontrolowanych 78 osób pozbawiono prawa do zasiłku na kwotę 171 tys. zł. 

* Po kontrolach lekarzy orzeczników skrócono chorobowe o 4 tysiące dni 

Kontrolę prawidłowości orzekania o czasowej niezdolności do pracy mogą przeprowadzić tylko lekarze orzecznicy ZUS. Jeśli podczas takiej weryfikacji okaże się, że kontrolowany jest już zdolny do pracy, dochodzi do skrócenia zwolnienia lekarskiego. W takiej sytuacji osoba badana zachowuje prawo do świadczenia chorobowego tylko do dnia badania, następnego dnia powinna stawić się w pracy. 

W województwie śląskim lekarze orzecznicy ZUS skontrolowali 14,4 tys. zwolnień lekarskich. W wyniku tych kontroli ponad 600 osobom skrócono chorobowe na sumę 4 tys. dni. Kwota wstrzymanych zasiłków przekroczyła 390 tys. zł. 

W całym kraju liczba skontrolowanych orzeczeń przekroczyła 100 tys., a kwota wstrzymanych zasiłków wyniosła 3,4 mln zł. 

Warto przypomnieć, że kontrolę wykorzystywania zwolnień lekarskich mogą przeprowadzić także pracodawcy, którzy zatrudniają powyżej 20 ubezpieczonych.